Hazine'de kamera skandalı
Hazine'ye bağlı Merkezi Finans Birimi'ni denetlemeye giden Sayıştay denetçilerine kameralı oda tahsis edilince ortalık karıştı. Denetçiler gözetleniyoruz diye isyan etti. Devreye müsteşar girdi. Skandal hem Meclis'e hem de AB'ye rapor edildi
Türkiye'nin gündemine oturan ?dinleme? ve ?İzleme? skandallarını çağrıştıran bir gelişme de Hazine Müsteşarlığı'nda yaşandı. Sayıştay denetçilerinin, müsteşarlığa bağlı Merkezi Finans ve İhale Birimi'ni (MFİB) denetimleri sırasında trajikomik bir olay yaşandı. Denetim elemanlarına kamera ile gözetlenen bir oda tahsis edildi. Denetlemek için gittikleri kurumda, kameraları fark eden denetçiler tepki göstererek kameraların kaldırılmasını veya kendilerine kamerasız başka bir oda verilmesini istedi. Hazine'ye bağlı MFİB yetkilileri ise bu talebi geri çevirdi. Çalışmalarına ara veren Sayıştay denetçileri, konuyu Hazine müsteşarına aktardılar ve Müsteşar'ın müdahalesiyle denetçilere kamerasız bir oda tahsis edildi.
SKANDAL RAPORU: Bu yılın ocak ayında yaşanan skandal, Sayıştay'ın raporuna da yansıdı. Avrupa Birliği'ne (AB) de gönderilen raporda, MFİB'nin denetimi sırasında karşılaşılan sıkıntılar tek tek belirtildi ve ?Sayıştay denetçilerine tahsis edilen odada kamera bulunması, denetleyenin denetlenen pozisyonuna düşürülmesidir. Böyle bir çalışma ortamında denetim yapmak mümkün değildir? denildi.
Sayıştay Denetçileri Mustafa Ekinci, İbrahim Çeliktaş, Feyzullah Okumuş ve Tansel Çeyrekli'nin imzalarını taşıyan 30 Mayıs 2008 tarihli raporda, ?kamera skandalı? ve denetimin engellenmesine yönelik müdahaleler ayrıntılı şekilde anlatıldı. Denetçilerin MFİB'ye ilişkin raporu, AB tarafından çeşitli projelerde kullanılmak üzere Türkiye'ye aktarılan fonların uygulama sürecinin MFİB tarafından yürütülmesi nedeniyle, Avrupa Birliği'ne de gönderildi.
Sayışta denetçilerinin hazırladığı raporun, ?Merkezi Finans ve İhale Birimi ile İlgili Bulgular? başlıklı bölümünde yer alan iddialar özetle şöyle:
DÖNECEĞİZ DEDİLER DÖNMEDİLER
MFİB Başkanı ile defalarca irtibat kurmaya çalışıldığı halde, birim başkanı hiçbir telefonumuza çıkmamış, sekreterin her defasında ?meşgul? diye bilgilendirmesi ve amirine haber vereceğini söylemesine rağmen hiçbir surette MFİB Başkanı ile irtibat sağlanamamıştır. Son çare olarak, başkan yardımcıları ile irtibata geçmek zorunda kalınılmış, onlardan edinilen bilgilerden de, MFİB Başkanı'nın aslında bütün telefonlarımızdan haberdar olduğu anlaşılmıştır.
LABİRENTTEN GEÇİRDİLER
Halkbank kampusü içerisinde yer alan MFİB'ne diğer denetim görevlileri ve yabancı konuklar gibi ana giriş kapısından girebilmemiz yerine farklı bir muameleye tabi tutularak, Halkbank'a ait ana binadaki güvenlik noktasından, uzun bir yeraltı geçidinden ve nihayet ikinci bir güvenlik noktasından geçerek girmemize izin verilmiştir.
DENETİME MÜDAHALEDE BULUNDULAR
Dış denetinin en önemli özelliği, onun bağımsız olmasıdır. Bu hususiyet, denetleyenin denetimde izleyeceği yola ilişkin müdahalede bulunmamasını da içerir. Buna rağmen MFİB Başkan Yardımcısı E. D. tarafından denetimimizde izleyeceğimiz usule müdahale girişimlerinde bulunulmuş ve defalarca denetim bilgimiz test edilmeye çalışılmıştır. Birçok defa denetçileri zor durumda bırakma girişimlerinde bulunulmuştur.
DOSYALARI BİZE VERMEDİLER
İhbarlı işler listesi ve diğer kriterler göz önüne alınarak bazı projeler incelenmek üzere örnek olarak seçilmiş ve MFİB'den talep edilmiştir. Ancak söz konusu projelere ilişkin dosya ve belgelerin, Başkan'ın talimatıyla Sayıştay denetimine açılamayacağı, inceleme sırasında, daha önce belirlenen proje dosyalarından başka dosya istenirse bunları da, Başkan'dan alınan talimat gereğince Sayıştay'a veremeyecekleri tarafımıza iletilmiştir. Bu suretle de denetimden kaçınmak istenmiştir.
KAMERALI ODA VERDİLER
RAPORDA şu sözler de yer aldı: Müsteşarlık tarafından MFİB'ne Sayıştay denetimi ile ilgili olarak gönderilen yazıda, her türlü kolaylığın sağlanması istendiği halde, denetim odası olarak kameralı bir oda gösterilmiştir. Denetçilerin kameranın iptal edilmesine ilişkin talepleri, MFİB yönetimince kabul edilmemiş, ancak Hazine Müsteşarı ile irtibata geçildikten sonra kameranın iptali mümkün olabilmiştir. Hiç şüphesiz ki, denetleyenin denetlenen pozisyonuna düşürüldüğü bir çalışma ortamında denetim yapmak mümkün değildir.
Ali Ekber ERTÜRK / ANKARA